Overleven en herstellen na narcistische relaties: inzicht, groei en zelfliefde als sleutel tot verandering

Het onbegrip en de eenzaamheid bij ontdekking van een narcistische geliefde

Wanneer je tot de ontdekking komt dat je geliefde een narcist is, kan dat zeer traumatisch zijn. Er wordt weinig over gesproken en op dat moment voel je je vaak helemaal alleen met je gedachten en gevoelens.

Zelfs als je een vertrouwenspersoon hebt, kan het bijna onmogelijk zijn om een slachtoffer te steunen en te begrijpen als deze zelf geen misbruik heeft meegemaakt. Praten helpt natuurlijk wel, omdat daar grote behoefte aan is.

De omgeving maakt echter al snel duidelijk aan het slachtoffer dat het tijd is om verder te gaan. Ze vergelijken het met het einde van een relatie, zoals ze dat in de maatschappij kennen: “Jouw relatie heeft niet gewerkt, neem afscheid en begin opnieuw.” Het wordt misschien niet zo bot gezegd, maar dat is vaak wel de ondertoon.

Slachtoffers van narcisme: op zoek naar identiteit na verwoestende emotionele schade

Dit werkt helemaal niet voor slachtoffers van narcisme. Deze mensen staan op de rand van de mentale afgrond en voelen zich volledig leeg en kapot. Ze weten niet meer wie ze zijn. Hun identiteit is afgenomen en vermorzeld.

Wanneer ze in contact komen met een pathologische narcist of iemand uit de cluster B-persoonlijkheidsstoornissen, triggert hun intuïtie dat er iets mis is met deze persoon. Ze zijn vaak niet in staat te zien dat het misbruikend gedrag is en gaan ervan uit dat er iets aan de hand is en willen helpen. Dit is hun grote valkuil en ze raken er volledig in verstrikt. Zo komen ze bij websites over narcisme terecht en vinden ze artikelen zoals de mijne.

Innerlijke strijd om misbruik te begrijpen en grenzen te stellen

Vanuit hun eigen innerlijk wordt het narcistische gedrag opnieuw geïnterpreteerd en in een andere context geplaatst, zodat het beter door het slachtoffer wordt begrepen.

Ik geef een voorbeeld. Wanneer het slachtoffer aan haar narcist vraagt om met zijn gedrag te stoppen, maakt ze zichzelf wijs dat hij het niet goed heeft begrepen of dat ze het niet duidelijk genoeg aan hem heeft uitgelegd.

Het slachtoffer neemt zichzelf als voorbeeld. Als iemand tegen haar zou zeggen “je kwetst mij,” dan zou ze meteen stoppen met dat gedrag. Omdat ze zelf anderen niet zo zou behandelen, gelooft ze blindelings in het goede van anderen.

Het verlangen naar verandering en het gevaar van zelfbedrog

Wanneer de narcist zijn gedrag niet aanpast, interpreteert het slachtoffer het tot iets dat ze kan begrijpen. Ze verzint in zijn plaats excuses en neemt hem tegenover zichzelf en anderen in bescherming.

Uiteindelijk zal ze proberen deze volwassene op alle mogelijke manieren het basisconcept van respect en empathie uit te leggen, evenals het nemen van verantwoordelijkheid en rekening houden met haar gevoelens en de relatie.

Ze denken dat wanneer ze de juiste manier hebben gevonden om het over te brengen, er bij hem een lichtje zal gaan branden en hij het eindelijk zal begrijpen. Dat zijn gedrag dan zal stoppen.

De waarheid was vanaf het begin al duidelijk. Maar omdat ze er zo over heeft nagedacht, herkent ze het niet. Ze zou het moeten inzien en herkennen na er lang aan te zijn blootgesteld, maar ze doet dat niet, omdat ze het niet wil.

De eindeloze cyclus en het verlangen naar verbinding in relaties met narcisten

Haar hele leven is erop gericht om de narcist te bereiken, hem te helen en het probleem op te lossen. Daarom kunnen de meeste mensen zich niet losmaken van de relatie. Er is vaak een zeer sterke traumaband aanwezig. De bevrediging werd hen onthouden. Ze hebben er zo hard voor gewerkt en op gewacht. Het is ontzettend moeilijk om hier een punt achter te zetten en te vertrekken. Ze kunnen niet afsluiten en er is geen gelukkig einde.

Het is een eindeloze cyclus die nergens toe leidt

Wanneer je in een relatie met een narcist bent geweest, heb je nooit het gevoel gehad dat er vooruitgang was. Je hebt nooit het idee gehad dat je dichter bij de narcist bent gekomen en nog altijd even ver staat als in het begin. Je hebt het gevoel dat je hem nooit beter hebt leren kennen en je er nog steeds geen hoogte van krijgt, zelfs als de relatie jaren heeft geduurd. Dit komt doordat de narcist alle vormen van ware intimiteit weigert. Maar ook omdat de persoon die je wilde bereiken niet echt bestaat. Er is geen diepgang in de façade van de narcist.

De ontkenning en worsteling met de waarheid over narcisten in relaties

Het is een oppervlakkig masker om zijn ware ik te verbergen. Maar er valt niemand te leren kennen. Ze zijn leeg en hebben geen geldige identiteit. Wanneer ze naar antwoorden zoeken, omdat ze voelen dat er duidelijk iets mis is met hun geliefde, ontdekken ze vaak informatie die verontrustend en zelfs weerzinwekkend is. Het is erg moeilijk om naar de ervaringen van andere slachtoffers te luisteren. En ook al herkent zij haar verhaal erin, dan kan ze nog lang in ontkenning blijven.

Hoewel het een opluchting kan zijn om haar verhaal bevestigd te krijgen, is de harde waarheid over de narcist zeer stressvol. Het schokt en voelt als een vernedering. “Hoe kon ik dit niet inzien, weten? Hoe kon ik zo naïef zijn, me zo verlagen?” Het zijn logische vragen om te stellen, maar ze missen het doel.

De pijnlijke realisatie van het gebrek aan liefde en empathie bij narcistische partners

Je bent immers ook maar menselijk. Je geloofde in het goede van de mens en daarom zag je het niet. Waarom je zo lang in het misbruik bleef, is een andere vraag. Dat is een vraag die mettertijd beantwoord zal worden en waar je hard aan zal moeten werken.

In het begin is het al moeilijk genoeg om met de schok van deze ontdekkingen om te gaan.

Het besef dat er echt iets mis is met je partner kan dan wel weer een opluchting zijn. Maar ontdekken dat je partner niet van jou houdt en niet om jou geeft, doet immens veel pijn. Het is hartverscheurend.

En wanneer je dan terugkijkt naar de relatie, was dit altijd al zichtbaar geweest, maar zag je het gewoonweg niet. Het kan de narcist niets schelen. Op geen enkele manier zelfs, zoals jij dacht. Je betekende totaal niets voor hem. Hij zal achteraf ook niets doen om jou te overtuigen van zijn liefde, althans niet in daden.

De muur van machteloosheid en de strijd om los te laten

Het ergste is misschien wel dat je nu het antwoord kent en ontdekt dat er geen enkele oplossing is. Je staat voor een muur van machteloosheid.

Al die jaren dat je vocht om tot deze persoon te kunnen doordringen, hebben niets opgeleverd. Er komt geen gelukkig einde. Dit is zeer moeilijk om te verwerken. Velen kunnen dan nog niet opgeven en blijven vasthouden aan dat kleine beetje hoop.

Ze kunnen besluiten de waarheid te negeren en terugkeren naar de relatie om toch nog dat bevredigende gevoel te kunnen realiseren. Het is begrijpelijk, maar zeer schadelijk.

Gezonde grenzen stellen en loslaten voor eigen welzijn

Er is overigens geen enkele wet die zegt dat je geen relatie mag hebben met een pathologische narcist. Maar je kwetst alleen jezelf als je geen realistische verwachtingen schept.

Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen.

In een relatie blijven in de hoop dat de ander zal veranderen, zodat jij niets hoeft te veranderen, is geen manier van leven. Het is ongezond en je verdient beter.

Helingsproces na narcistische relaties: groei, zelfliefde en het omarmen van verandering

Wees niet bang voor verandering. Wanneer de grootste schok voorbij is, kan het helingsproces beginnen.

Als je afstand neemt, zal je zonder de narcist in je leven opnieuw energie en kracht opbouwen en na verloop van tijd ook een beter overzicht krijgen. Je zult merken dat het elke dag een beetje beter gaat.

Achteraf zul je inzien dat de tijd met je narcist geen tijdverlies was en dat je geestelijk een grote sprong hebt gemaakt. Wees niet te streng voor jezelf omdat je het niet sneller inzag. Dit hoort nu eenmaal bij deze les. En de les duurt zo lang als nodig is om te leren.

Als er één voordeel is aan de narcist, dan is het wel het inzicht dat hij anderen biedt: dat ze meer van zichzelf moeten houden.